Polskie prawo przewiduje szereg przepisów na wypadek śmierci, które warto znać, ponieważ jest to dziedzina prawa, która wcześniej lub później dotyka każdego, a ich nieznajomość może przynieść mnóstwo negatywnych konsekwencji.
Jedną z istotniejszych kwestii jest podatek od spadku. Jak w większości spraw podatkowych- organ wymaga znajomości przepisów oraz odpowiedniego działania z własnej woli, a sam jedynie wyciąga konsekwencje w przypadku niewywiązania się z danego obowiązku.
Przy dziedziczeniu obowiązkiem takim jest podatek, który musi uiścić osoba obejmująca spadek, niezależnie od tego czy spadek został objęty na podstawie testamentu, czy ustawy. Wysokość podatku od spadku zależy od dwóch materii. Pierwszą kwestią jest stopień pokrewieństwa pomiędzy spadkodawcą, a spadkobiercami (tzw. grupy podatkowej). Mamy obecnie 4 grupy ( art. 17 ustawy o podatku od spadku i darowizn):
- małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa.
- zstępni rodzeństwa (np. dzieci, siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki).
III. pozostali nabywcy.
Od kilku lat funkcjonuje jeszcze tzw. grupa zerowa ( art. 4a ustawy o podatku od spadku i darowizn). Przepisy zaliczają do niej najbliższą rodzinę tj. małżonkę, małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, dziadków, pasierba, pasierbicę, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Osoby należące do tej grupy mogą być zwolnione z konieczności zapłacenia podatku od spadku- bez względu na jego wartość. Warunkiem zwolnienia z obowiązku podatkowego jest zgłoszenie otrzymanego spadku do urzędu skarbowego w ciągu pół roku od jego objęcia na właściwym formularzu urzędowym. Przekroczenie tego terminu spowoduje konieczność zapłaty podatku w pełnej wysokości.
Drugim elementem, od którego zależy wysokość podatku- jest wartość przyjętego spadku. Osoba dziedzicząca nie musi płacić podatku, jeżeli wartość dziedziczonego majątku nie przekroczy odpowiednio:
- 9637 zł – dla osoby zaliczanej do I grupy podatkowej;
- 7276 zł – dla osoby zaliczonej do II grupy podatkowej;
- 4902 zł – dla osoby zaliczonej do III grupy podatkowej.
Podatek dla osób zaliczających się do I grupy:
- 3 %- gdy wartość spadku/ udziału spadkowego nie przekracza 10 278 zł
- 308, 30 zł + 5% nadwyżki od przedziale od 10 278 zł do 20 556 zł
- 822, 20 zł i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł
Podatek dla osób zaliczających się do II grupy:
- 7% – gdy wartość udziału spadkowego nie przekracza 10 278 zł
- 719, 50 zł+ 9% nadwyżki ponad 10 278 zł – gdy wartość udziału spadkowego zawiera się w przedziale od 10 278 zł do 20 556 PLN
- 1644, 50 zł + 12% nadwyżki ponad 20 556, 00 zł – gdy wartość udziału spadkowego przekracza 20 556, 00 zł.
Podatek dla osób zaliczających do III grupy
- 12% – gdy wartość udziału spadkowego nie jest wyższa niż 10 278, 00 zł
- 1233, 40 zł + 16% nadwyżki ponad 10 278 zł – gdy wartość udziału spadkowego zawiera się w przedziale od 10 278 zł do 20 556 zł
- 2977, 90 zł + 20% nadwyżki ponad 20 556 zł – gdy wartość udziału spadkowego przekracza 20 556, 00 zł.
Przy czym obliczając kwotę należnego spadku, należy od wartości spadku odjąć kwotę wolną odpowiednią dla danej grupy.
